Fara í efni
Pistlar

Hver er munurinn á streitu og kulnun?

Fræðsla til forvarna - VIII

Streita (Stress): Er eðlilegt viðbragð við krefjandi aðstæðum. Maður finnur fyrir sálrænum og líkamlegum einkennum sem hverfa við hvíld eða góðan nætursvefn. Einkenni af þessu tagi eru ekki sjúkleg og kallast einfaldlega þreyta.

Kulnun (Burn-out): Er sálfræðileg lýsing á viðvarandi streituástandi með kvíða, depurð, skapbreytingum, svefntruflunum og hamlandi þreytu. Einkennin hverfa ekki við næturhvíld og trufla líðan dögum saman og jafnvel starfsgetu. Þetta hugtak á uppruna sinn í vinnusálfræði og er því oft tengt álagi í starfi.

Sjúkleg streita (Exhaustion disorders): Er viðvarandi ástand með andlegri og líkamlegri vanlíðan og örmögnun dögum saman í a.m.k tvær vikur, og vítahring með skorti á hvíld og endurhleðslu. Í þessu ástandi fer að bera á skerðingu í einbeitingu og minni með tilheyrandi truflun á starfsgetu og verulega skertu álagsþoli. Meira ber á skapbreytingum og pirringi og þar með eykst hætta á samskiptaerfiðleikum og dregur úr félagslegri færni. Ýmis óttavekjandi líkamleg einkenni geta fylgt s.s. þyngsl fyrir brjósti, suð í eyrum og verkir. Álagsþættirnir eru oftast bæði í starfi og einkalífi. Sjúkleg streita er talinn sjúkdómur og er hann flokkaður með álagsveikindum, aðlögunarvandamálum og áfallastreitu í greiningarkerfum geðlæknisfræðinnar.

Ólafur Þór Ævarsson er geðlæknir

Kanínur

Sigmundur Ernir Rúnarsson skrifar
30. júní 2025 | kl. 11:30

Eldhúsdagsumræður

Jóhann Árelíuz skrifar
29. júní 2025 | kl. 06:00

Lýsið frá Tona og Jónda

Orri Páll Ormarsson skrifar
27. júní 2025 | kl. 10:00

„Ég yfirgaf ekki Rússland, Rússland yfirgaf mig“

Sveinn Brimar Jónsson skrifar
26. júní 2025 | kl. 08:15

„Við erum einu skrefi frá því að sagan endurtaki sig“

Halldóra Margrét Pálsdóttir skrifar
26. júní 2025 | kl. 08:15

Skaðvaldar á birki

Sigurður Arnarson skrifar
25. júní 2025 | kl. 09:30