Fara í efni
Pistlar

Orsakir Alzheimer sjúkdóms

Fræðsla til forvarna - III

Enn er óljóst hvað orsakar Alzheimer sjúkdóm. Þó er vitað að inn í heilafrumunum setjast að flögur (amyloid plaques) og einkennilegir þræðir (neurofibrillary tangles) myndast. Ekki er ljóst hvort þetta eru afleiðingar efnaskiptatruflana eða hvort þessar breytingar eru upphaflegar orsakir truflana á starfssemi frumnanna sem að lokum deyja og heilinn rýrnar. Þessar breytingar verða oftast í gráa laginu í ysta hluta heilans og helst á gagnaugasvæðinu en þar býr einmitt minnið. Einnig missa heilafrumurnar tengsl sín á milli með tilheyrandi skerðingu á verkaskiptingu og samstarfi ólíkra svæða heilans. Þetta getur valdið rugli og skerðingu á áttun.

Þrátt fyrir að ekki sé mikil þekking á því hvað setur þetta ferli af stað þá er vitað um nokkra þætti sem auka líkur á sjúkdómnum. Slíkir þættir eru í rannsóknum kallaðir áhættuþættir (risk factors). Fyrir Alzheimer sjúkdóm eru þekktustu áhættuþættir eftirfarandi: Aldur, en hætta á að fá sjúkdóminn eykst með aldri, sjúklegt þunglyndi, alvarlegir höfuðáverkar, háþrýstingur og vissir erfðaþættir, sérstaklega svo nefnd APOE samsetning í genasafninu.

Þeir þættir, sem eru aftur á móti verndandi, eru reglusamt líferni, holl næring og góð andleg, líkamleg og félagsleg heilsa.

Ólafur Þór Ævarsson er geðlæknir. Alzheimer dagurinn er síðar í þessum mánuði og Ólafur mun skrifa nokkra pistla af því tilefni.

Hvernig væri ásýnd Akureyrar án stóru trjánna?

Rakel Hinriksdóttir skrifar
14. júlí 2025 | kl. 16:30

Ólæst

Sigmundur Ernir Rúnarsson skrifar
14. júlí 2025 | kl. 11:30

Útí dokk

Jóhann Árelíuz skrifar
13. júlí 2025 | kl. 06:00

Pabbi minn, hvers vegna keyptirðu leigubíl?

Orri Páll Ormarsson skrifar
11. júlí 2025 | kl. 13:00

Stari

Sigurður Arnarson skrifar
09. júlí 2025 | kl. 09:45

Hús dagsins: Smíðahúsið á Skipalóni

Arnór Bliki Hallmundsson skrifar
09. júlí 2025 | kl. 06:00