Nú til að sjá KA-mennina ganga af velli

ORRABLÓT - 41

Akureyrarvöllur. Nafli bæjarins á sumrin. Þannig var það alltént þegar ég var að vaxa úr grasi.

Þeir eru margir eftirminnilegir, leikirnir. Eins og þegar Halldór Áskelsson gerði hvorki fleiri né færri en fimm mörk í 6:1-sigri Þórs á FH í lokaumferð Íslandsmótsins 1985. Ótrúleg tilþrif og ég man ekki, 40 árum síðar, eftir að hafa upplifað annað eins með berum augum. Alla vega ekki í leik í meistaraflokki. Dóri var óvenjulega hæfileikaríkur leikmaður sem unun var að fylgjast með þegar hann var upp á sitt besta. Því miður léku þrálát meiðsli hann grátt seinna á ferlinum.

Annars veit ég ekki hvað ég er að hugsa, að kalla manninn Dóra. Móður hans, Svölu Halldórsdóttur, var og er ábyggilega enn meinilla við að synir hennar séu kallaðir gæluónefnum. Það þekki ég vel en annar sonur hennar, Þórir, var í mínum árgangi upp yngri flokkana hjá Þór. Sjálfur talaði Þórir alltaf um Halldór bróður og það smitaðist yfir í okkur félagana. Þegar ég sá kappann á Þórssvæðinu eða á göngum MA hugsaði ég alltaf með mér: Jæja, þarna er Halldór bróðir.

Haldiði svo ekki að einhver sprelligosi hafi fengið þá flugu í höfuðið að kalla Þóri Tóta. Þá fyrst kastaði tólfunum og Svala dró fram alvæpni.

Guðmundur Svansson, sem þjálfaði okkur Þóri í 4. flokki, hljóðaði einu sinni upp yfir sig í leik á malarvellinum sáluga í Þorpinu: „Tóti, sendu boltann upp kantinn!“ Eða eitthvað í þá veru, man það ekki nákvæmlega. Aumingja Gummi hafði ekki dregið andann nema einu sinni, kannski tvisvar, þegar Svala stóð honum við hlið við varamannaskýlið. „Guðmundur. Sonur minn heitir Þórir!“ Gumma krossbrá við þessa óvæntu heimsókn og ég heyrði hann aldrei aftur taka sér nafnið Tóti í munn. Mér skilst að Gummi hafi löngu síðar fyrir tilviljun heyrt talað um Tóta tannálf í útvarpinu og ískaldur hrollur skreið niður eftir hryggsúlunni á honum.

Við félagar Þóris fórum aðra leið. Hann er mikill pælari að upplagi og átti á þessum tíma til að steingleyma sér í hugsunum sínum. Get vel ímyndað mér að það gerist enn. Skammarlega langt síðan ég hef hitt kappann. Þannig að við fórum að kalla hann Spekúlantinn. Gott ef það nafn varð ekki hreinlega til á Akureyrarvellinum, þar sem hann stóð neðst í stúkunni, eins og sjómaður í stafni og horfði yfir hafið. Lét það ekki trufla sig eitt augnablik að kappleikur væri í gangi á vellinum. Og það af tvísýnni gerðinni. Sé þetta fyrir mér eins og gerst hefði í gær. Ég veit ekki hvort Svala vissi nokkur tíma af þessu nafni og treysti ykkur til að fara ekki að leka því í hana nú!

En Svala var frábær á þessum árum, mætti á alla leiki og hvatti syni sína og okkur hina, með ráðum og dáð. Alvöru „soccer mom“ löngu áður en Hanna Símonardóttir í Mosfellsbæ kom fram á sjónarsviðið. Táknmynd þess hugtaks í dag. Held þó að Hönnu sé ekki eins uppsigað við gælunöfn.

Frásögn Morgunblaðsins daginn eftir afrek Eyjólfs Sverrissonar á Akureyrarvelli 1989.

Fleiri miðherjar gerðu garðinn frægan á Akureyrarvellinum. Ég var líka á staðnum þegar Eyjólfur Sverrisson skoraði fernu fyrir 21-árs landsliðið í 4:0-sigri á Finnum sumarið 1989. Vasklega að verki staðið og þarna var grunnur lagður að glæsilegum ferli Sauðkrækingsins knáa í atvinnumennsku og landsliðinu. Fyrst þurfti hann þó að leysa eitt lokaverkefni hér heima. Verja heiður Fjölbrautaskólans á Sauðárkróki í leik gegn Menntaskólanum á Akureyri. Gerði það með sæmd, við MA-ingar sáum aldrei til sólar í leiknum, þar sem stórvinur Eyjólfs, Sigurður Örn Ágústsson, Siggi Geit, lék með honum í framlínunni. Siggi hafði áður verið í MA og fagnaði ógurlega í leikslok. Ekki þó eins ákaft og æringinn Emmanuel Adebayor þegar hann skoraði fyrir Manchester City gegn Arsenal um árið.

Talandi um City. Sá ágæti klúbbur lék einmitt á Akureyrarvellinum sumarið 1981, gegn Þór. Það var í fyrsta sinn sem maður sá hetjurnar úr ensku knattspyrnunni án milligöngu sjónvarpsins. Jafnræði var með liðunum í fyrri hálfleik en í þeim síðari keyrðu atvinnumennirnir yfir Þórsara, 5:0 urðu lyktir leiksins. Morgunblaðið hrósaði þó heimamönnum fyrir baráttuna, sérstaklega ungum miðjumanni, Jónasi Róbertssyni. Jónas varð síðar makker föður míns við briddsborðið og í gríðarlegum metum á heimilinu. Löngu síðar þegar ég þurfti að skipta um gólfefni heima hjá mér í Grafarvogi kom ekki til greina að treysta neinum öðrum fyrir verkinu en Jónasi sem er múrari. Skaust hann suður og vann fumlaust verk, rétt eins og gegn City á Akureyrarvellinum.

Ári síðar kom enn stærri klúbbur úr vöggu fótboltans og lék á Akureyrarvelli, Manchester United. Mótherjinn var KA og þrátt fyrir að hafa fengið liðsstyrk, Arnór Guðjohnsen og sjálfan George Best, sáu þeir Brekkumenn aldrei til sólar. 7:1 fór leikurinn og Scott McGarvey gerði sér lítið fyrir og setti fernu. Hin mörkin skoruðu Lou Macari, Kevin Moran og Bryan Robson. Sá síðastnefndi var skærasta stjarna liðsins.

Robson fór af velli í seinni hálfleik og segir flökkusagan að ungum og áköfum eyfirskum áhanganda United hafi brugðið ofboðslega þegar hann áttaði sig á því að viðstaddir ætluðu ekki að klappa fyrir hinum tigna gesti og þakka honum fyrir vel unnin störf þetta kvöld. Sjálfur stóð hann skammt frá varamannaskýli sinna manna og fann sig knúinn til að bjarga andliti sveitunga sinna og byrjaði að klappa og jafnvel stappa án afláts. Eitthvað misskildi Robson þetta víst blessaður og lái honum svo sem hver sem vill, einn maður að klappa sig til blóðs, meðan stúkan og brekkan á Akureyrarvellinum þögðu þunnu hljóði. Segir sagan að hann hafi tekið lykkju á leið sína til að að segja þessum „ofboðslega dóna“ til syndanna. Alls ekki má útiloka að orðið „wanker“ hafi fylgt þeirri dembu; jafnvel oftar en einu sinni.

Sel þetta þó alls ekki dýrar en ég keypti það.

Eyjólfur Ágústsson gerði mark KA úr vítaspyrnu sem dæmd var eftir brot á Ásbirni Björnssyni.

Það var bara einu sinni sem ég upplifði algjöra dauðaþögn á Akureyrarvellinum. Það var í lokaumferð Íslandsmótsins 1989. Þórsarar gerðu þá vel og tryggðu sæti sitt í deild þeirra bestu með 2:1-sigri á Skagamönnum. Minn gamli vinur Sævar Árnason og Bojan Tanevski gerðu mörkin. Langt síðan ég hef hugsað til Tanna en hann stoppaði ekki lengi á Akureyri. Kynlegur kvistur.

En alla vega. Undir blálok leiksins tilkynnti vallarþulurinn, stuttur í spuna: „KA er Íslandsmeistari í knattspyrnu.” Heyra mátti saumnál detta. FH átti titilinn vísan en tók upp á þeim óskunda að tapa fyrir Fylki og KA gekk á lagið, vann í Keflavík og hampaði Íslandsbikarnum í fyrsta sinn. Það var niðurlút Þórshjörð sem yfirgaf Akureyrarvöllinn þetta haustsíðdegi. Menn trúðu ekki sínum eigin eyrum. Næstu dagar, vikur og jafnvel ár kæmu til með að verða erfið á Akureyri. Fyrir Þórsara.

Rígurinn milli Þórs og KA er með því skemmtilegasta og fallegasta sem gerist í mannlegu samfélagi. Hann má aldrei deyja. Fræg er sagan af því þegar grjótharður Þórsari hringdi að heiman frá sér niður á Akureyrarvöll til að spyrjast fyrir um stöðuna í leik KA og Reynis Sandgerði, eða einhverra slíkra minnimáttarmanna. Stundarfjórðungur lifði leiks. Og fékk aldeilis hlýtt í eyrað: 3:0 fyrir Reyni. Það skipti engum togum að okkar maður ræsti barnunga syni sína, man ekki hvort þeir voru tveir eða þrír, sem steinsváfu á sínu græna og skipaði þeim á fætur og í fötin. Þeir skildu hvorki upp né niður. „Pabbi minn, hvers vegna erum við að fara að bruna í hendingskasti niður á Akureyrarvöll?“

Ekki stóð á svari: „Nú til að sjá KA-mennina ganga af velli.“

Orri Páll Ormarsson er fæddur 1971. Hann ólst upp á Akureyri, er Þorpari, Þórsari, og blaðamaður á Morgunblaðinu. Pistlar hans fyrir Akureyri.net birtast hálfsmánaðarlega, á föstudögum.