Minna grisjað vegna stöðvunar hjá PCC

Skógræktarfélag Eyfirðinga hefur þurft að draga verulega úr grisjun í Kjarnaskógi eftir að ljóst varð að PCC á Bakka Við Húsavík myndi ekki lengur taka við viðarefni sem fellur til við grisjunina. Upphaflega stóð til að grisja fimm hektara í ár í skóginum en það var minnkað niður í tvo hektara vegna rekstrarstöðvunar hjá PCC.

„Það er mjög mikilvægt að grisja skóginn svo trén sem eftir standa hafi svigrúm til að vaxa og dafna. Til að vega á móti kostnaðinum við grisjunina, því það er dýrt að viðhalda skóginum, verðum við að fá eitthvað fyrir efnið sem til fellur,” segir Ingólfur Jóhannsson framkvæmdastjóri Skógræktarfélags Eyfirðinga. Félagið hefur í tvígang nýtt sér þjónustu vélaverktaka frá Lettlandi en grisjunartæki þeirra afkasta margfalt á við hefðbundna keðjusög.

Efnissala til Bakka upp í grisjunarkostnað

Fram til þessa hefur kísilver PCC á Bakka við Húsavík keypt viðarefni sem fellur til við grisjun, og nýtt það sem íblöndunarefni í framleiðslu sína, efni sem annars hefði verið erfitt að koma í verð, svo sem lélegri bolum, greinum og öðru afgangsefni. Í maí tilkynnti PCC hins vegar tímabundna rekstrarstöðvun frá og með miðjum júlí og sagði upp 80 manns. „Þetta var áfall fyrir okkur og fleiri á svæðinu. PCC hafði verið að kaupa við víða; frá Eyjafirði, Þingeyjarsýslum og jafnvel austan af Héraði,“ segir Ingólfur. Hann nefnir sem dæmi að þegar einn hektari hafi verið grisjaður í Kjarnaskógi þá hafi um 30% af efninu verið nothæft í einhvers konar timburafurðir en Bakki tók við restinni. „PCC var góður kaupandi því fyrirtækið greiddi fyrir efni sem við gátum ekki afsett í annað og gerði okkur í rauninni kleift að grisja. Og þó að við höfum aðeins verið að skaffa þeim brot af því efni sem þeir hafa verið að nota í framleiðslu sína þá hefur það munað miklu fyrir okkur, að ekki sé talað um kolefnissporið, því það hefur verið mjög jákvætt að þeir hafi getað keypt þetta hér heima.“

Þetta var áfall fyrir okkur og fleiri á svæðinu. PCC hafði verið að kaupa við víða; frá Eyjafirði, Þingeyjarsýslum og jafnvel austan af Héraði.

Grisjuðu minna en áætlað var

Að sögn Ingólfs voru þrír hektarar grisjaðir í Kjarnaskógi í fyrra og til stóð að grisja fimm í ár en þegar fréttir bárust af rekstrarstöðvun á Bakka var ákveðið að draga úr umfanginu. „Við ákváðum að grisja aðeins það magn sem við treystum okkur sjálf til að nýta eða afsetja,“ segir Ingólfur og bætir við að Skógræktarfélag Eyfirðinga sé vel sett þar sem það hafi aðstöðu þar sem hægt er að vinna úr eigin efni ýmsar vörur eins og girðingarstaura. Staðan sé hins vegar mun erfiðari fyrir skógarbændur sem hafi enga aðstöðu eða markað fyrir sitt efni. „Þá er bara kostnaður við að grisja því ekkert kemur á móti,“ segir Ingólfur.

Bjartsýnn á að lausn finnist

Aðspurður um áframhaldið segist hann bjartsýnn á að lausnir finnist á stöðunni. „Vissulega eru fleiri tækifæri til að vinna beina og svera boli heldur en lélegra efni en það eru ýmsar þreifingar í gangi,“ segir Ingólfur. Hann nefnir í því sambandi frumkvöðla á borð við fyrirtækið Tandrabretti á Eskifirði sem hefur verið að framleiða lífkol og viðarperlur úr afgangsefni. Þá séu líka möguleikar á flutningi erlendis á þessu efni og svo er ekki útséð um það að framleiðsla hefjist á nýjan leik hjá PCC. „Ég held við verðum bara aðeins að þreyja Þorrann og Góuna hvað þetta varðar en ég er bjartsýnn á að lausn finnist á þessu og að það verði hægt að koma þessu efni í annan farveg þó að PCC sé hætt að taka við því. Þetta eru verðmæti sem hægt er að nýta. Og við megum ekki hætta að grisja skógana okkar því með grisjun gefum við trjánum tækifæri til að gildna og verða að enn verðmætari afurð. Ég er smeykur um að fólkið sem kemur á eftir okkur verði fúlt ef við stöndum okkur ekki í grisjuninni. Þetta snýst ekki um gróða heldur að fá upp í kostnað við grisjunina og að skila skóginum góðum til framtíðar.“