Jón markaði djúp spor í ræktunarsöguna

Í dag eru 130 ár frá fæðingu Jóns Rögnvaldssonar, fyrsta formanns Skógræktarfélags Eyfirðinga og lengi forstöðumanns Lystigarðsins á Akureyri. Í tilefni dagsins fjallar Sigurður Arnarson ítarlega um Jón í nýjum pistli í röðinni Tré vikunnar á vef Skógræktarfélagsins.
„Jón Rögnvaldsson hafði mikil áhrif á ræktunarmenningu á Íslandi,“ segir Sigurður í pistlinum. Hann markaði markaði djúp spor í ræktunarsögu Íslendinga: „Stærst eru þessi spor hér í Eyjafirði. Í Lystigarðinum á Akureyri er brjóstmynd af Jóni. Við teljum það vel til fundið að þar fær hann þessa einkunn sem rituð er á stólpann undir styttunni: Mikilhæfur leiðtogi á sviði skrúðgarðyrkju og landgræðslu,“ skrifar Sigurður.
Brjóstmyndin af Jóni Rögnvaldssyni í Lystigarðinum á Akureyri. Á skilti á stöplinum stendur: „Mikilhæfur leiðtogi á sviði skrúðgarðyrkju og landgræðslu.“ Brjóstmyndin var sett upp árið 1995 í tilefni þess að þá voru 100 ár liðin frá fæðingu Jóns. Mynd: Skapti Hallgrímsson
„Hann lærði garð- og skógrækt í Kanada, stofnaði Skógræktarfélag Eyfirðinga og var fyrsti formaður þess. Hann stýrði Lystigarðinum á Akureyri í langan tíma, stækkaði hann og gerði að grasagarði. Hann skrifaði bók um garðyrkju sem nýtt var sem kennslubók í mörg ár, hélt fyrirlestra og fræddi fólk vítt og breitt um landið. Hann var brautryðjandi í ræktun skjólbelta, gerði sér grein fyrir gildi friðunar lands fyrir búfjárbeit og sýndi fram á hvernig land getur klæðst skógi á Íslandi ef það fær frið til þess.“
Jón Rögnvaldsson fæddist í Grjótárgerði í Fnjóskadal 18. júní 1895. Hann fluttist að Fífilgerði í Öngulsstaðahreppi átta ára gamall og var lengst af kenndur við bæinn. Hann flutti þaðan til Akureyrar árið 1957 þar sem hann lést árið 1972.
Jón Rögnvaldsson, til hægri, og Kristján bróðir hans í Lystigarðinum á Akureyri. Kristján var múrari að mennt og þeir unnu mikið saman; ráku m.a. saman garðyrkjustöðina Flóru við Brekkugötu.
„Jón sótti garðyrkjunámskeið í Gróðrarstöðina á Akureyri árið 1910 og kynntist þar Sigurði Sigurðarsyni. Í Gagnfræðaskólanum var Stefán Stefánsson grasafræðingur lærimeistari hans. Báðir þessir menn höfðu áhrif á hinn unga mann sem átti eftir að helga líf sitt gróðri og ræktun. Hann flutti til Kanada árið 1920, dvaldist þar við nám og störf á fimmta ár og lauk prófi frá landbúnaðarskólanum í Winnipeg.“
Heimkominn, árið 1925, sneri Jón sér að garðyrkju. Hann rak fyrstu árin garðyrkjustöð að Fífilgerði í Eyjafirði en síðan garðyrkjustöðina Flóru við Brekkugötu sjö ásamt bróður sínum Kristjáni. „ Jón var frumherji á Íslandi í skógrækt, skjólbeltarækt, garðyrkju, grasasöfnun og landslagsarkitektúr,“ skrifar Sigurður.
- Næstkomandi laugardag, 21. júní, minnist Skógræktarfélag Eyfirðinga þessa merka frumkvöðuls, í samstarfi við Lystigarðinn; þá verður ganga í Lystigarðinum frá kl. 10-12 þar sem minning Jóns verður heiðruð.
Meira hér: Jón Rögnvaldsson – Mikilhæfur leiðtogi