Upphækkuðu beðin hafa slegið í gegn

Í ár er boðið upp á svolítið sérstaka nýjung hjá Matjurtargörðum Akureyrar, en nú er hægt að fá upphækkuð beð sem ekki þarf að bogra við eða skríða í. Hugmyndin að þessum beðum kemur frá Heiðrúnu Sigurðardóttur, garðyrkjufræðingi og yfirmanni á svæðinu. „Það kom til mín kona, alveg miður sín, í fyrrasumar,“ segir Heiðrún við blaðamann Akureyri.net. „Hún hafði einfaldlega ekki tök á því lengur að beygja sig og sjá um beðið. Dóttir hennar var búin að vera að aðstoða hana en var að flytja suður, þannig að hún sagðist neyðast til þess að segja upp garðinum.“

„Þetta sat svo í mér. Ég fór strax að hugsa hvort það væri eitthvað sem við gætum gert til þess að koma til móts við þennan hóp, en við erum ekkert endilega bara að tala um eldri borgara. Líka fólk sem er með stoðkerfisvanda, sjúkdóma, bakveiki eða hvað sem er, sem hamlar þeim í garðræktinni,“ segir Heiðrún. Hún tekur þó fram að það geti hver sem er leigt upphækkað beð. „Ég grínaðist nú eitthvað með það við eina að hún þyrfti að vera að lágmarki sjötug, framvísa vottorði og falla á þrekprófi hjá mér,“ hlær Heiðrún en það er yfirleitt ekkert langt í húmorinn hjá henni. 

Þess má geta að þegar upphækkuðu beðin voru tilbúin hringdi Heiðrún í konuna sem kveikti hugmyndina og bauð henni fyrsta beðið, sem konan þáði með gleði.

Mikil ánægja með nýju beðin

„Það eru ennþá nokkur laus, ég auglýsti þessi beð ekki sérstaklega til leigu svona fyrsta árið,“ segir Heiðrún. „Þetta hefur í rauninni bara frést, eftir að ég sagði frá þessum upphækkuðu beðum í viðtali hjá ykkur fyrir ári síðan. Eftirspurnin hefur verið góð og ég finn strax fyrir því að fólk er ánægt með beðin.“

Blaðamaður tekur eftir því að það eru bæjarnöfn máluð á kassana, einhver kunnugleg en önnur ekki. „Mig langaði strax til þess að hafa þetta svolítið heimilislegt,“ segir Heiðrún. „Þau sem vildu leigja svona beð fengu að velja á það nafn og ég spurði hvort að það væri einhver sveitabær eða eyðibýli sem þau hefðu tengingu við. Þau beð sem ekki voru komin í leigu fengu nöfn sem tengjast mér og sveitinni minni,“ en Heiðrún kemur frá Stórutjörnum í Ljósavatnsskarði. Eitt beðið heitir Neðri-Bær, en þar standa sællegir garðyrkjubændur og vökva. Blaðamaður grípur þetta heiðursfólk að sjálfsögðu og forvitnast um búskapinn og nafnið.

Mætt eru þau Baldvin Bjarnason og Róshildur Sigtryggsdóttir til þess að vökva sprotana sína, en Baldvin segist vilja titla sig sem gamalmenni og fyrrum kennara. Hann var kennari og skólastjóri við Gagnfræðaskóla Akureyrar og kenndi síðar við Verkmenntaskólann og tók þátt í stofnun hans. Róshildur spyr hvort hann ætli sér að halda fyrirlestur um ævistarfið og þau hlæja bæði, en það kemur á daginn að hún var líka kennari og kenndi við Brekkuskóla. „Við erum með radísur, blaðsalat og gulrætur í beðinu,“ segir Róshildur. 

Eyðibýli á Flatey við Skjálfanda öðlast nýtt líf

„Ég er fæddur í bæ sem heitir Neðri-Bær og stendur út í Flatey á Skjálfanda,“ segir Baldvin. „Hann er náttúrulega kominn í eyði og ég var ekki lengi að ákveða mig þegar Heiðrún óskaði eftir nafni á beðið.“ Blaðamaður hefur orð á því að það sé ekkert á hverjum degi sem maður hitti Flateying, og Baldvin tekur undir það. Hann veltir fyrir sér hvort ekki þyrfti að uppstoppa einn eða tvo. 

Samvera og veðursæld einkenna matjurtargarðana

„Það var enginn auka kostnaður fyrir okkur að græja þessi beð,“ segir Heiðrún. „Ég fékk þessi vörubretti og brettamerarnar sem við setjum ofan á án endurgjalds. Eina sem í rauninni þurfti að kaupa var svolítið af dúk til að klæða að innan og málning. Það voru krakkar hérna síðasta sumar í vinnuskólanum sem máluðu og hjálpuðu okkur að setja þetta upp. Ég bauð krökkunum að taka þátt í verkefninu til að störfin þeirra yrðu fjölbreyttari.“ 

Heiðrún segir að fólk sé í rauninni á öllum aldri með beð í Matjurtargörðum Akureyrar. „Þetta er jú oft fólk sem er hætt að vinna, en alls ekki eingöngu. Það er mikið af fjölskyldufólki sem sér gildi í samverunni sem skapast við það að sjá um þessi beð og rækta saman. Það er magnað að sjá sum sem hafa komið alveg blaut á bak við eyrun en eru bara sérfræðingar í dag. Sum hafa verið hérna alveg frá byrjun árið 2009. Í fyrra var sá yngsti ekki einu sinni nógu gamall til þess að skrá sig og mamma hans þurfti að sækja um garð fyrir hann. Sá elsti sem byrjaði í ár er 87 ára. Ég reyndi að bjóða honum upphækkað beð, sökum aldurs, en honum fannst það alveg óþarfi og heldur ekki nógu stórt. Hann fékk fínan reit uppi í garði.“

Hlýindi maímánaðar villandi

„Ég þarf svolítið að minna mig á að það er bara maí ennþá,“ segir Heiðrún, en hlýindaskeið mánaðarins hefur hraðað á sumarkomunni í görðunum, og ruglað tímaskyn fólks örlítið. „Það eru flest búin að setja niður og allt klárt, en á þessum tíma í fyrra var það alls ekki svoleiðis. Að byrja á þessu núna, er til dæmis bara mjög eðlilegt á Íslandi, þannig að ef einhverjir vilja panta sér beð fyrir sumarið er það enn hægt. Það var fullbókað fyrir sumarið en það urðu afföll eins og oft gerist. Ég myndi segja að nýtingin núna sé svona 90%,“ segir Heiðrún að lokum.